Tác phẩm Trần_Nhân_Tông

Tượng thờ Trần Nhân Tông ở Huế, do người đời sau tạc.

Trần Nhân Tông được xem là một nhà thơ, nhà văn hóa tiêu biểu của Đại Việt thời trung đại.[96] Tác phẩm của ông bao gồm:

  • Thiền lâm thiết chủy ngữ lục (Ngữ lục về trùng độc thiết chủy trong rừng Thiền).
  • Tăng già toái sự (Chuyện vụn vặt của sư tăng).
  • Thạch thất mỵ ngữ (Lời nói mê trong nhà đá), được vua Trần Anh Tông cho chép vào Đại Tạng kinh để lưu hành.[10]
  • Đại hương hải ấn thi tập (Tập thơ ấn chứng của biển lớn nước thơm).
  • Trần Nhân Tông thi tập (Tập thơ Trần Nhân Tông).
  • Trung Hưng thực lục (2 quyển): chép việc bình quân Nguyên xâm lược.

Các tác phẩm trên đều đã thất lạc, chỉ còn lại 32 bài thơ, kệ chép trong Thánh đăng ngữ lục, Thiền tông bản hạnh, An Nam chí lược, Nam Ông mộng lục, Việt âm thi tậpToàn Việt thi lục, cộng thêm 3 đoạn phiến trong Đại Việt Sử ký Toàn thưAn Nam chí lược.[109][110] Theo đánh giá trong sách Thơ văn Lý Trần (tập 2, quyển thượng) do Nguyễn Huệ Chi, Trần Thị Băng Thanh, Đỗ Văn Hỷ và Trần Tú Châu biên soạn, thơ Trần Nhân Tông mang tính chất "kết hợp nhuần nhuyễn giữa cảm quan triết học và cảm quan thế sự, có tinh thần lạc quan, yêu đời, tấm lòng vị tha của một nhân cách cỡ lớn và sự rung động tinh tế, lòng yêu tự do thích thảng của một nhà nghệ sĩ".[96]

Một số bài thơ

Xuân hiểuThụy khởi khải song phiBất tri xuân dĩ quyNhất song bạch hồ điệpPhách phách sấn hoa phiBuổi sớm mùa xuânNgủ dậy ngỏ song mây,Xuân về vẫn chửa hay,Song song đôi bướm trắng,Phất phới sấn hoa bay.(Bản dịch của Ngô Tất Tố)[111]Thiên Trường vãn vọngThôn hậu thôn tiền đạm tự yênBán vô bán hữu tịch dương biênMục đồng địch lí ngưu quy tậnBạch lộ song song phi hạ điềnBuổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông raTrước xóm sau thôn tựa khói hồngBóng chiều man mác có dường khôngMục đồng sáo vẳng trâu về hếtCò trắng từng đôi liệng xuống đồng(Ngô Tất Tố dịch)Thiên Trường PhủLục ám hồng hi bội tịch liêu,Tễ vân thôn vũ thổ hoa tiêu.Trai đường giảng hậu tăng quy viện,Giang quán canh sơ nguyệt thượng kiều.Tam thập tiên cung hoành dạ tháp,Bát thiên hương sát động xuân triều.Phổ Minh phong cảnh hồn như tạc,Phảng phất canh tường nhập mộng nghiêu.Phủ Thiên TrườngLục rậm, hồng thưa cảnh quạnh hiu,Mây quang, mưa tạnh đất tan rêu.Phòng trai giản đoạn, sư về viện,Cầu bến canh đầu, bóng nguyệt treo.Ba chục cung tiên, giường ngủ đặt,Tám nghìn bóng tháp, nước triều reo.Phổ Minh phong cảnh, chùa như cũ,Trong giấc mơ màng Thuấn thấy Nghiêu.(Bản dịch của Ngô Tất Tố)[112]Cư trần lạc đạo phúCư trần lạc đạo thả tùy duyênCơ tắc xan hề khốn tắc miênGia trung hữu bảo hưu tầm mịchĐối cảnh vô tâm mạc vấn thiền.Bản dịch:Ở đời vui đạo hãy tùy duyên,Đói cứ ăn đi mệt ngủ liền.Có báu trong nhà thôi tìm kiếm,Vô tâm đối cảnh hỏi chi thiền.(người dịch: Lê Mạnh Thát)[113]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Trần_Nhân_Tông http://www.bodephatquoc.com/vua-tran-nhan-tong-va-... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/602237 http://www.daophatngaynay.com/vn/phatgiao-vn/lich-... http://www.daophatngaynay.com/vn/phatgiao-vn/lich-... http://hoavouu.com/images/file/WLyZhmAx0QgQAORd/th... http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14474027v http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb14474027v http://id.loc.gov/authorities/names/n93070431 http://hoangphap.info/Page.aspx?ArticleID=4367&Sub... http://isni-url.oclc.nl/isni/0000000003346569